İnterfeys: İnsan və Texnologiya Arasındakı Əlaqə

İnterfeys (ing. interface) iki sistem və ya qurğunun qarşılıqlı əlaqəsini təmin edən birləşmə nöqtəsidir. İnformatika və texnologiya sahəsində interfeys kompüterlərin, proqram təminatının və aparat vasitələrinin qarşılıqlı təsirini idarə edən əsas elementdir.

İnterfeys Növləri

İnterfeyslər istifadəçi ilə texnologiya arasında əlaqə yaratmaq üçün müxtəlif səviyyələrdə mövcuddur. Onları əsasən üç kateqoriyaya bölmək olar:

Son Xəbərlər

Xiaomi 15 Ultra Qlobal Versiyası

Xiaomi yeni flaqman modeli Xiaomi 15 Ultra-nı qlobal satışa çıxaracağını təsdiqlədi. HyperOS 2.0 ilə yeni dövr başlayır!

Daha ətraflı

Samsung-un Üçqatlanan Telefonu

Samsung, Galaxy Unpacked tədbirində üçqatlanan telefon konseptini təqdim etdi. Yeniliklər haqqında daha çox məlumat əldə edin.

Daha ətraflı

Realme GT 7: Ən Ucuz Smartfon

Snapdragon 8 Elite çipi ilə Realme GT 7 fevral ayında təqdim ediləcək. Yeni xüsusiyyətlər və uyğun qiymət gözləyir.

Daha ətraflı

1. İstifadəçi İnterfeysi (User Interface - UI)

İstifadəçi interfeysi insanın kompüter və ya proqram təminatı ilə ünsiyyət qurmasına imkan verir. Bu interfeysin üç əsas növü var:

• Komanda sətri interfeysi (Command-Line Interface - CLI)

Əsasən MS-DOS kimi sistemlərdə istifadə olunur. İstifadəçi əmrləri klaviatura vasitəsilə daxil edir.

        C:\>dir
      

• Menyu əsaslı interfeys

Burada istifadəçi ekranda təqdim olunan siyahıdan seçim edir. Bir çox tətbiqi proqramlarda və ATM-lərdə istifadə olunur.

• Qrafik istifadəçi interfeysi (Graphical User Interface - GUI)

Ən çox yayılmış interfeys növüdür. "Pəncərə" (Windows), "simgələr" (Icons) və "iş masası" (Desktop) kimi vizual elementlərdən istifadə olunur.

Misal: Windows, macOS və Linux əməliyyat sistemlərinin vizual interfeysi.

2. Proqramlaşdırma İnterfeysi (Application Programming Interface - API)

API, proqram təminatı komponentlərinin qarşılıqlı əlaqəsini təmin edir. API-lər tərtibatçılara müxtəlif xidmətlərdən istifadə etməyə imkan verir.

• REST API – Veb xidmətlərdə geniş istifadə olunur.
• GraphQL API – Dinamik sorğular vasitəsilə məlumatlara giriş imkanı verir.
• Windows API – Windows əməliyyat sistemində proqramların işləməsi üçün istifadə olunan interfeys.

3. Aparat İnterfeysləri (Hardware Interface)

Aparat interfeysləri kompüterin xarici qurğularla əlaqəsini təmin edir. Məsələn:

• USB (Universal Serial Bus) – Klaviatura, siçan və fləş yaddaş kimi qurğuların kompüterə qoşulmasını təmin edir.
• HDMI (High-Definition Multimedia Interface) – Yüksək keyfiyyətli video və səs ötürülməsi üçün istifadə edilir.
• RS-232 və SCSI – Printer və digər xarici qurğular üçün məlumat ötürmə interfeysləridir.

İnterfeysin Əhəmiyyəti və İstifadə Sahələri

İnterfeys bütün texnoloji sistemlərin düzgün işləməsi üçün vacib elementdir. Müasir dövrdə interfeyslər:

• Məhsuldarlığı artırır – İstifadəçinin sistemlə effektiv ünsiyyət qurmasına imkan yaradır.
• İstifadə rahatlığını təmin edir – Xüsusilə GUI interfeysləri texnologiyanı hər kəs üçün əlçatan edir.
• İnnovasiyaları dəstəkləyir – API-lər və aparat interfeysləri müxtəlif texnologiyaların bir-biri ilə uyğunlaşmasına imkan yaradır.

İnterfeys, texnologiya ilə insan arasındakı körpü rolunu oynayır. İstər qrafik istifadəçi interfeysi (GUI), istər API, istərsə də aparat interfeysləri, onların hamısı sistemlərin daha səmərəli və rahat istifadə olunmasını təmin edir. İnterfeyslərin inkişafı gələcəkdə texnologiyaların daha da əlçatan və intuitiv olmasına yol açacaq.